Studiereis ondernemingsrecht Washington D.C. Washington D.C.: Unieke verkiezingsreis naar de Verenigde Staten, verdieping Verbintenissenrecht/ procesrecht Antwerpen: Verdieping arbeidsrecht, de zieke werknemer en einde arbeidsovereenkomst Antwerpen: verdieping burgerlijk procesrecht en contractenrecht Bekijk alles
Washington D.C. verdieping strafrecht

Klassikaal

Startdatum: zaterdag 02-11-2024 | 08:00 uur - 12:15 uur | 4 dag(en)


“Unieke verkiezingsreis naar de Verenigde Staten”.
Trump or Biden

De AvdR organiseert rond de Amerikaanse presidentsverkiezingen op vijf november een bijzondere studiereis naar het hart van de Amerikaanse Democratie; Washington DC. Tijdens de reis worden studiemomenten afgewisseld met het ontdekken van Washington in verkiezingstijd.

De reis staat onder leiding van voormalig NOS-correspondent Wouter Kurpershoek die vrijwel alle verkiezingen vanaf 1988 heeft bijgewoond. Ook is hij de enige Nederlandse journalist die een zittend president in Het Witte Huis interviewde (G.W. Bush) Zijn verhalen, ervaringen en anekdotes zorgen voor een unieke beleving rond historisch moment in de Amerikaanse geschiedenis; wordt het Trump of wordt het Biden.

In de ochtend staat gepland de cursus en in de middag neemt Wouter het over.

Inclusief:
Vlucht Amsterdam - Washington D.C. - Amsterdam
16 PO
5 overnachtingen met ontbijt 4 sterrenhotel
2 diners
4 lunches
49 PO mijlpaal arresten
gratis lidmaatschap Club On Tour (incl. gratis zoom-meetings)

Cursusdag 1

De subjectieve bestanddelen opzet en schuld

De dunne scheidslijn tussen opzet en schuld blijft de strafjurist problemen opleveren. Wat is precies het verschil tussen (bewuste) schuld en voorwaardelijk opzet? Wat is het ‘op de koop toenemen’ van het gevolg nu precies en wanneer kan op contra-indicaties worden gewezen? Dit speelt natuurlijk ook een belangrijke rol in het verkeersrecht (6 WVW), waarbij een en ander nog verder wordt bemoeilijkt door het nieuwe roekeloosheidsbegrip uit art. 5a WVW. Op al deze kwesties zal in dit onderdeel worden ingegaan. Hoewel strikt genomen niet een vorm van opzet, mag voorts het fascinerende leerstuk ‘voorbedachte raad’ daarbij natuurlijk niet ontbreken.

Zittingsformaliteiten

In de aanloop naar en tijdens de strafzitting wordt van de advocaat verwacht dat hij de belangen van zijn cliënt optimaal behartigt, zeker waar het gaat om zijn recht op een eerlijk proces. Zo moet een dagvaarding aan uw cliënt worden betekend naar de regelen der kunst en zijn er mogelijkheden bij verhindering een verzoek tot aanhouding van de behandeling ter terechtzitting te doen. Vele arresten van de Hoge Raad leren dat niet alleen de advocaat maar ook de rechter zich niet altijd bewust is van de criteria die de Hoge Raad heeft geformuleerd bij het beoordelen van dergelijke aanhoudingsverzoeken. Ook bestaat er nogal eens misverstand over de vraag hoe de verzoeken tot het horen van getuigen dienen te worden beoordeeld, zeker na het baanbrekende Keskin-arrest van een paar jaar terug.

Advocaten weten zich soms ook geen raad met de positie van het spreekgerechtigd slachtoffer en beoordelingen van vorderingen van benadeelde partijen. U wordt op deze aspecten weer geheel bijgepraat aan de hand van de meest recente jurisprudentie. Tot slot komt ook nog de positie van de jeugdige en zijn strafproces aan de orde tijdens deze eerste ochtend.

Cursusdag 2

Bewijsrecht

Ons Nederlands strafrechtstelsel kent een limitatieve opsomming van de te gebruiken bewijsmiddelen om tot een eventuele veroordeling te komen. Omdat ook het proces-verbaal van een opsporingsambtenaar waarin een verklaring is vervat van een verdachte of een getuige als volwaardig bewijsmiddel wordt beschouwd is een strafzitting veelal verworden tot een verificatievergadering. Getuigen worden nauwelijks ter terechtzitting gehoord en als dat al gebeurt, dan geschiedt dat bij de rechter-commissaris.

Dat is in de Verenigde Staten different cook, zoals ook in dit onderdeel kort aan de orde zal komen.

Er wordt voorts ingegaan op de vraag wanneer aan het zogeheten bewijsminimum is voldaan. Dat dit een heet hangijzer is blijkt wel uit de vele arresten over dit leerstuk van de Hoge Raad in de afgelopen jaren. Dat geldt eveneens voor de vraag of het zwijgen van verdachte over een zwaarwegende omstandigheid die schreeuwt om een verklaring mag meewegen bij de bewezenverklaring. Tot slot wordt deze ochtend ingegaan op de kennelijk leugenachtige verklaring van de verdachte en het gebruik van schakelbewijs.

Strafuitsluitingsgronden

Ons strafrecht kent natuurlijke meerdere (on)geschreven strafuitsluitingsgronden. De voor de praktijk meest relevante zijn logischerwijs noodweer en noodweerexces. Deze zullen dan ook een belangrijke plaats innemen op de zondag. Beide excepties bieden de verdediging door de ruime interpretatie ervan door de Hoge Raad tegenwoordig goede mogelijkheden voor een succesvol verweer. Voortbouwend op het overzichtsarrest uit 2016 zal vanuit verdedigingsperspectief de meest recente rechtspraak worden behandeld. Daarnaast wordt ook uitgebreid ingegaan op de ontoerekenbaarheid ex art. 39 Sr en het daarvoor uiterst belangrijke arrest in de zaak Thijs H. Lange tijd was er geen helder criterium voor de uiteindelijke vraag of een bepaald feit wel of niet aan een verdachte kan worden toegerekend. Dat is er thans wel. De implicaties daarvan worden voor u op heldere wijze geschetst. Bij al de te bespreken excepties zal ook steeds op korte op heldere wijze de vergelijking worden gemaakt met de Amerikaanse strafrecht en worden relevante verschillen belicht.

Cursusdag 3

Onvoltooide delicten en deelneming

Elke strafjurist zal bekend zijn met de inmiddels klassieke ‘Cito-formule’ van de Hoge Raad inzake de poging (“naar uiterlijke verschijningsvorm gericht op voltooiing van het delict”). De formule is echter tamelijk vaag en wellicht ietwat achterhaald door het arrest van de Hoge Raad in bekende zaak van de Helikopter-ontsnapping. Hierdoor wordt op de maandag de terechte vraag aan de orde gesteld wanneer nu precies sprake is van ‘een begin van uitvoering’ in moeilijke gevallen en wanneer daders nog slechts in de voorbereidende fase zitten. Het antwoord op deze vraag is voor uw cliënt natuurlijk van groot belang gelet op de strafmaxima. In het kader van de voorbereiding zal specifiek aandacht zijn voor de ‘criminele bestemming’ van voorwerpen die uw cliënten voorhanden zouden kunnen hebben. Een zaak als ‘26koper’ bijvoorbeeld heeft duidelijk gemaakt dat discussie mogelijk is over de vraag hoeveel er nu precies moet komen vast te staan over het misdadig doel dat verdachten hebben. Een wat ondergeschoven kindje in het strafrecht is het leerstuk ‘vrijwillige terugtred’. Ook hier zal aandacht voor zijn, nu dit zowel bij de poging als de voorbereiding een belangrijke rol kan vervullen. Voor wat betreft de grens tussen poging en voorbereiding zal ook worden gekeken naar hoe deze in het Amerikaanse strafrecht wordt bepaald.

Het tweede deel van dit ‘A-blok’ op de maandag zal dan worden gereserveerd voor de onderwerpen medeplegen en medeplichtigheid, meer bepaald op het niet altijd eenvoudig te bepalen onderscheid tussen beide figuren. Wanneer wordt iemand nou meer dan een slechts een ‘helper’ of ‘randfiguur’ en wordt hij mededader…? Aan de hand van de laatste rechtspraak van de Hoge Raad wordt op deze vraag ingegaan, waarbij ook zal blijken dat zaken als de procesopstelling en de uitleg van het vereiste dubbel opzet doorslaggevend kunnen zijn.

Verweren en motiveren

Een belangrijk aspect van het werk van de strafrechtadvocaat is het voeren van verweren en standpunten. Die moeten zodanig naar voren worden gebracht dat wordt voldaan aan de criteria die daarvoor gelden. Zo moet een klassiek verweer, zoals bijvoorbeeld een noodweerverweer, uitdrukkelijk worden voorgedragen en moet een uitdrukkelijk onderbouwd standpunt dat ziet op de betrouwbaarheid van een verklaring van een getuige voldoen aan strengere criteria. Het moet helder en duidelijk zijn, onderbouwd met argumenten en voorzien van een conclusie.

Uiteraard kan in het geval van een vormverzuim een zogeheten 359a verweer worden gevoerd dat ook aan strenge voorwaarden moet voldoen om een responsplicht voor de rechter op te roepen. Van groot belang is dat de verantwoordelijkheid dat een verweer of een standpunt als zodanig is overgekomen bij de rechter een verantwoordelijkheid is die bij de advocaat ligt. Geadviseerd wordt dan ook om het pleidooi vast te leggen in een pleitnota waarin in elk geval de high lights gestructureerd aan de hand van de vragen van de artikelen 348 en 350 worden vastgelegd. Ook op dit punt zullen de advocaten van adviezen worden voorzien en wordt een kleine uitstap naar het Amerikaanse strafrecht gemaakt.

Cursusdag 4

Delicten, actualiteiten en varia

De afsluitende dinsdagochtend van de trip zal in het teken staan van concrete delicten en belangrijke actuele onderwerpen en uitspraken. Meijer en Ter Haar zullen deze 4 uren gezamenlijk doceren en met u in de praktijk veelvoorkomende delicten als openlijke geweldpleging, mishandeling, deelname aan een criminele organisatie, belaging, bedreiging, belediging en wat zedendelicten onder de loep nemen. Indien de tijd het toelaat zal ook aandacht worden bestaat aan het voorhanden hebben van verboden wapens en witwassen. Wat de actuele rechtspraak betreft zal bijvoorbeeld nader worden ingegaan op het Marengo-proces, de vonnis tegen Thijs Römer, de arresten tegen de ‘Mallorca-kopschoppers” , procesafspraken en de problematiek rond het verschoningsrecht.





Onderwerpen

  • (Zware) mishandeling
  • Aanhoudingsverzoeken
  • Bedreiging
  • Belaging
  • Beledeging
  • Betekeningsperikelen
  • bewijsmiddelen
  • Bewijsminimum
  • Bewuste schuld
  • De Pleitnota
  • De vordering benadeelde partij
  • Deelname criminele organisatie
  • Dubbel opzet bij medeplegen en medeplichtigheid
  • Getuigenverzoeken
  • Jeugdrecht
  • Kennelijk leugenachtig
  • Klassieke stelsel
  • Medeplegen
  • Medeplichtigheid
  • Noodtoestand
  • Noodweer
  • Noodweerexces
  • Onbewuste schuld
  • Ontoerekenbaarheid
  • Openlijk geweld
  • Poging
  • Positie slachtoffer
  • Psychische overmacht
  • Schakelbewijs
  • Uitdrukkelijk onderbouwd standpunt
  • Verkeersschuld en roekeloosheid
  • Voorbedachte raad
  • Voorbereiding
  • Voorwaardelijk opzet
  • vormverzuimverweren
  • Vrijwillige terugtred
  • Wapenbezit
  • witwassen
  • Zedendelicten
  • Zwijgen/spreken
Spreker(s)

mr. Rob ter Haar

plaatsvervangend rechter Rechtbank Overijssel docent Universiteit Utrecht

mr. Gerlof Meijer

senior rechter Rechtbank Overijssel auteur, docent en theatermaker

Recensies AvdR on tour
Bundel jurisprudentie
  • Bewijsrecht
    • Hoge Raad 29 augustus 2006, ECLI:NL:HR:2006:AX6414, Bewijs tijdens het o.t.t.. Annotatie: mr. Rob ter Haar mr. Gerlof Meijer
    • Hoge Raad 13 september 2016, ECLI:NL:HR:2016:2058, Vrije selectie en waardering. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
  • Verdenking
    • Gerechtshof Amsterdam 3 juni 1977, ECLI:NL:GHAMS:1977:AB7142, Hollende kleurling Onrechtmatig verkregen bewijs. Annotatie: mr. Rob ter Haar mr. Gerlof Meijer
  • Ontoerekenbaarheid
    • Hoge Raad 17 oktober 2023, ECLI:NL:HR:2023:1295, Thijs H. Beoordelingskader voor ontoerekenbaarheid. Annotatie: mr. Rob ter Haar mr. Gerlof Meijer
  • Beklag tegen beslag
    • Hoge Raad 28 september 2010, ECLI:NL:HR:2010:BL2823, Overzichtsbeschikking inzake beklag tegen beslagzaken. Annotatie: mr. Rob ter Haar mr. Gerlof Meijer
  • Voorlopige hechtenis
    • Europees Hof voor de Rechten van de Mens, 9 februari 2021, ECLI:CE:ECHR:2021:0209JUD007332916, ‘Hasselbaink’ en 5 EVRM Voorlopige hechtenis. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
  • Poging, voorbereiding en terugtred
    • Hoge Raad 24 oktober 1978, ECLI:NL:HR:1978:AC6373, De ‘Cito’ formule Poging. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
  • Uitdrukkelijk onderbouwde standpunten
    • Hoge Raad 28 juni 2011, ECLI:NL:HR:2011:BQ0043, Verweren in ontnemingszaken (36 e Sr). Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
    • Hoge Raad 4 november 2008, ECLI:NL:HR:2008:BF0281, Eigen regime 359a Sv verweren (vormverzuimen). Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
    • Hoge Raad 18 november 2008, ECLI:NL:HR:2008:BF0173, Standpunten slachtoffer en benadeelde partij. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
    • Hoge Raad 27 september 2022, ECLI:NL:HR:2022:1202, Meer recente voorbeelden werking UOS. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
    • Hoge Raad 5 juli 2022, ECLI:NL:HR:2022:975, Sanctierecht. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
    • Hoge Raad 11 april 2006, ECLI:NL:HR:2006:AU9130, Reikwijdte en wettelijk systeem. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
    • Hoge Raad 1 september 2015, ECLI:NL:HR:2015:2446, Blunders UOS. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
    • Hoge Raad 10 januari 2012, ECLI:NL:HR:2012:BU3474, Noodweer Hoge Raad 10 januari 2012. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
    • Hoge Raad 23 juni 2020, ECLI:NL:HR:2020:1072, Bewijsverweren en selectie & waardering. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
  • Culpa
    • Hoge Raad 20 juni 2017, ECLI:NL:HR:2017:2212, Subjectieve component culpa: verwijtbaarheid. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
    • Rechtbank Overijssel 9 februari 2023, ECLI:NL:RBOVE:2023:480, Criteriumfiguur en Garantenstellung. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
    • Rechtbank Overijssel 19 juni 2023, ECLI:NL:RBOVE:2023:2268, Combi beide schuldvormen. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
    • Hoge Raad 19 februari 1963, ECLI:NL:HR:1963:2, Vorm van schuld: onbewuste schuld. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
    • Hoge Raad 26 april 2016, ECLI:NL:HR:2016:733, De rechtspersoon en de feitelijke leidinggever. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
    • Hoge Raad 2 februari 2021, ECLI:NL:HR:2021:128, Schuld. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
    • Hoge Raad 28 mei 2019, ECLI:NL:HR:2019:829, Zwaarste schuldvorm: roekeloosheid. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
    • Hoge Raad 23 juni 2020, ECLI:NL:HR:2020:1097, Culpa. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
    • Hoge Raad 12 juni 2012, ECLI:NL:HR:2012:BW7948, Uitleg betekenis schuld als bestanddeel. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
    • Hoge Raad 29 juni 2010, ECLI:NL:HR:2010:BL5630, Normatieve component. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
    • Hoge Raad 14 april 2015, ECLI:NL:HR:2015:952, (Vaststellen van) de zorgvuldigheidsnorm. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
    • Hoge Raad 12 maart 2019, ECLI:NL:HR:2019:339, Causaal verband. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
  • Ondervragingsrecht
    • Parket bij de Hoge Raad 9 maart 2021, ECLI:NL:PHR:2021:234, Ontlastende getuigen. Annotatie: mr. Rob ter Haar mr. Gerlof Meijer
    • Hoge Raad 13 september 2022, ECLI:NL:HR:2022:1198, Expert witnesses en art. 6 lid 3 onder d EVRM. Annotatie: mr. Rob ter Haar mr. Gerlof Meijer
    • Hoge Raad 28 maart 2023, ECLI:NL:HR:2023:391, Ondervragingsrecht/Post -Keskin. Annotatie: mr. Rob ter Haar mr. Gerlof Meijer
    • Gerechtshof Amsterdam 23 februari 2023, ECLI:NL:GHAMS:2023:457, Niet verzocht tijdens regiezitting. Annotatie: mr. Rob ter Haar mr. Gerlof Meijer
    • Hoge Raad 5 april 2022, ECLI:NL:HR:2022:366, Getuigen in ontnemingszaken. Annotatie: mr. Rob ter Haar mr. Gerlof Meijer
    • Hoge Raad 28 september 2021, ECLI:NL:HR:2021:1279, Art. 359a / vormverzuimen. Annotatie: mr. Rob ter Haar mr. Gerlof Meijer
    • Hoge Raad 13 juli 2021, ECLI:NL:HR:2021:1090, ECLI:NL:HR:2021:1090 Diefstal konijnen door dierenactivisten,Noodtoestand en psychische overmacht. Annotatie: mr. Rob ter Haar mr. Gerlof Meijer
    • Hoge Raad 13 juli 2021, ECLI:NL:HR:2021:1088, Ondervragingsrecht. Annotatie: mr. Rob ter Haar mr. Gerlof Meijer
  • Vormverzuimen
    • Rechtbank Gelderland 18 mei 2022, ECLI:NL:RBGEL:2022:2432, Feitenrechter en Art. 359a Sv.. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
    • Hoge Raad 19 februari 2013, ECLI:NL:HR:2013:BY5321, Achtergrond. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
    • Hoge Raad 30 juni 2020, ECLI:NL:HR:2020:1155, Art. 359a Sv. en controlebevoegdheden. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
    • Hoge Raad 1 december 2020, ECLI:NL:HR:2020:1889, Nieuw overzichtsarrest: enige nuanceringen. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
    • Hoge Raad 29 mei 2018, ECLI:NL:HR:2018:718, Aanmerkelijke kans. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
  • Bewijsminimum
    • Hoge Raad 13 februari 2018, ECLI:NL:HR:2018:189, Verklaring aangeefster voldoende steun?. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
  • Verkeersschuld
    • Hoge Raad 27 mei 2008, ECLI:NL:HR:2008:BC7860, Momentane onoplettendheid. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
    • Hoge Raad 29 april 2008, ECLI:NL:HR:2008:BD0544, Geervliet: niet gezien wel moeten zien. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
  • Voorbedachte raad
    • Gerechtshof Den Haag 25 juni 2021, ECLI:NL:GHDHA:2021:1136, Beraad en rekenschap geven op eerder moment in de tijd. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
  • Opzet
    • Hoge Raad 19 maart 2019, ECLI:NL:HR:2019:384, Opzet in het verkeer. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
    • Hoge Raad 25 maart 2003, ECLI:NL:HR:2003:AE9049, Voorwaardelijk opzet?. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
    • Hoge Raad 18 februari 2020, ECLI:NL:HR:2020:281, Opzet op geweld medeverdachte(n). Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
    • Hoge Raad 29 mei 2018, ECLI:NL:HR:2018:718, Aanmerkelijke kans. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
  • Medeplegen
    • Hoge Raad 2 december 2014, ECLI:NL:HR:2014:3474, Medeplegen. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
  • Causaliteit
    • Hoge Raad 4 april 2023, ECLI:NL:HR:2023:493, Causaliteit bij door gevolg gekwalificeerde delicten. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
    • Hoge Raad 27 maart 2012, ECLI:NL:HR:2012:BT6362, CSQN als ondergrens. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
  • Noodweer(exces)
    • Hoge Raad 10 januari 2023, ECLI:NL:HR:2023:20, Noodweerexces. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
    • Hoge Raad 28 maart 2006, ECLI:NL:HR:2006:AU8087, Culpa in causa. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar
    • Hoge Raad 7 december 2021, ECLI:NL:HR:2021:1828, Noodweer. Annotatie: mr. Gerlof Meijer mr. Rob ter Haar